Informatie over examens en toetsen
In de SCIOS Certificatieregeling wordt in de leerdoelen (Kennis- en Bekwaamheidseisen - KBE) vastgelegd welke kennis en bekwaamheden van een inspecteur of monteur worden verwacht. Dit verschilt per scope en werkgebied. Deze KBE betreffen altijd het hele gebied dat een scope en werkgebied afdekt. Wanneer dus alleen in een specifiek deel van de scope wordt gewerkt, dient de inspecteur/monteur toch aan de KBE voor de volledige scope te voldoen. De reden hiervan is dat de bevoegdheid wel de mogelijkheid biedt aan andere installaties te werken en dus moet aan de KBE worden voldaan. Denk bijvoorbeeld aan iemand die alleen bakkerijovens of alleen elektrische installaties in gebouwen inspecteert. De scope geeft recht op meer en dus moet aan alle KBE worden voldaan.
Scheiding opleiding en examen/toets
De KBE zijn de basis voor zowel de opleiding als het examen en de periodieke kennistoets. In opleidingen wordt inspectie- en onderhoudskennis overgedragen voor de scope. Welke kennis dat is, ligt vast in de KBE. Omdat er geen inhoudelijke verbinding tussen opleiding en examen/toets mag bestaan, zijn examenbureaus procedureel losgekoppeld van de opleidingen. De examenbureaus maken de vragen voor de examens en de periodieke kennistoetsen. Met die vragen worden de KBE getoetst. De KBE vormen als het ware de neutrale interface tussen enerzijds de opleiding en anderzijds het examen en de pediodieke kennistoets.
Alle vragen worden in de examencommissie (de SCIOS Opleidingscommissie en de examenbureaus) besproken, beoordeeld en na akkoord toegevoegd aan de vragenvoorraad.
Om een idee te krijgen welke kennis voor een bepaalde scope vereist is, kan het KBE document worden bestudeerd. Het is beschikbaar in het SCIOS-portaal.
SCIOS examens bestaan in de meeste gevallen uit een theorie- en een praktijkdeel. Er zijn uitzonderingen. Een diploma van een examen is een vereiste voor het bevoegd verklaren van een inspecteur of monteur. Een periodieke kennistoets is hiervoor niet geschikt en betreft alleen theorie.
Digitaal afnemen
Examens en toetsen worden willekeurig door de examensoftware ‘Testvision’ samengesteld. Dit gebeurt op basis van de eisen zoals die in de KBE zijn vastgelegd (zoals het aantal verplicht te stellen vragen over een onderwerp). De theorie-examens en toetsen worden digitaal afgenomen en bestaan uit verschillende vraagsoorten, van meerkeuze tot en met invulvragen. Alle examenbureaus maken gebruik van deze examensoftware en één gemeenschappelijke vragenbank.
Terugkkoppeling over het resultaat van het theorie-examen of de periodieke kennistoets
Kandidaten kunnen terugkoppeling over het examen- of toetsresultaat bij het examenbureau aanvragen. Die terugkoppeling vindt plaats op het niveau van de KBE en niet op het niveau van individuele vragen. De redenen hiervoor zijn:
- Kandidaten moeten de stof beheersen en geen vragen uitwendig leren.
- Vragen zijn na verspreiding niet meer bruikbaar voor examens en toetsen. Dat betekent een enorme kostenstijging bij de ontwikkeling van vragen. Examens en toetsen worden onbetaalbaar.
Praktijkexamens
Praktijkexamens worden aan de hand van gemeenschappelijke praktijkexamens en vaste beoordelingsprotocollen afgenomen. Deze zijn gestandaardiseerd en worden door alle examenbureaus gebruikt.
Slaagpercentage
Het slaagpercentage examens in de technische wereld kan beter. Bij examens voor SCIOS-scopes is dat niet anders. SCIOS vindt dit zorgwekkend en dit onderwerp wordt regelmatig besproken, ook met de opleiders.
Van kandidaten wordt een minimaal instroomniveau verwacht. Om een idee te krijgen over de eigen kennis, kunnen kandidaten die controleren met de KBE.
"Werken als SCIOS inspecteur of monteur betekent werken in het hoogste risicoprofiel: stroom, giftige stoffen, explosie. Daar moet je goed voor opgeleid zijn."